โป๊ปย้ำ “ความเป็นหนึ่งเดียวกันของคริสตชนไม่ใช่การดูดกลืนหรือครอบงำ”

• โป๊ป เลโอ ที่ 14 ปิดฉากการเยือนทูร์เคียด้วยการเข้าพบ 2 ผู้นำศาสนจักรตะวันออก “อัครบิดร ซาฮัก ที่ 2” แห่งศาสนจักรอาร์เมเนียน และ “อัครบิดรบาร์โธโลมิว” แห่งศาสนจักรออโธด็อกซ์แห่งคอนสแตนติโนเปิ้ล

• ทรงรำลึกถึงรากเหง้าการเยือนถิ่นกำเนิดของ “ศาสนจักรอาร์เมเนียน” ที่ก่อตั้งโดยนักบุญบาร์โธโลมิวและนักบุญยูดาห์ และ “ศาสนจักรออโธด็อกซ์แห่งคอนสแตนติโนเปิ้ล” ที่ก่อตั้งโดยนักบุญแอนดรูว์

• ทรงย้ำ หลักการสำคัญของความเป็นหนึ่งเดียวกันของคริสตชนคือการกลับมารวมกันเป็นหนึ่ง ไม่ได้หมายถึงการถูกดูดกลืนหรือการครอบงำ แต่คือการแลกเปลี่ยนของขวัญที่พระจิตเจ้าประทานให้ซึ่งกันและกัน

วันอาทิตย์ที่ 30 พฤศจิกายน 2025 ซึ่งเป็นวันสุดท้ายของการเยือนทูร์เคีย สมเด็จพระสันตะปาปา เลโอ ที่ 14 ทรงอุทิศเวลาให้กับพันธกิจด้านความเป็นหนึ่งเดียวกันของคริสตชนอย่างเต็มที่ โดยเสด็จเยือนศูนย์กลางของศาสนจักรตะวันออกที่สำคัญที่สุด 2 แห่งในนครอิสตันบูล ซึ่งมีความแตกต่างกันทั้งในแง่ประวัติศาสตร์และเทววิทยา แต่มีจุดร่วมเดียวกันคือการสืบทอดความเชื่อมาจากบรรดาอัครสาวก

Pope Report สรุปเหตุการณ์ประวัติศาสตร์และเกร็ดความรู้สำคัญมาให้ดังนี้

1. เยือน “ศาสนจักรอาร์เมเนี่ยน” มรดกของนักบุญบาร์โธโลมิวและนักบุญยูดาห์

ช่วงเช้า พระสันตะปาปาเสด็จไปยัง อาสวิหารอาร์เมเนี่ยนอัครสาวก เพื่อพบกับ อัครบิดร ซาฮัก ที่ 2 (Patriarch Sahak II) ผู้นำศาสนจักรอาร์เมเนียนในทูร์เคีย

สำหรับ ศาสนจักรอาร์เมเนียน (Armenian Apostolic Church) ก่อตั้งโดย นักบุญบาร์โธโลมิว และ นักบุญยูดาห์ สองอัครสาวกผู้นำศาสนาคริสต์มาสู่ดินแดนนี้ และถือเป็นชาติแรกของโลกที่ประกาศให้ศาสนาคริสต์เป็นศาสนาประจำชาติ (ค.ศ. 301) 

พระสันตะปาปาเริ่มต้นด้วยการสดุดีความกล้าหาญของชาวอาร์เมเนี่ยนว่า “ข้าพเจ้าขอบคุณพระเจ้าสำหรับการเป็นพยานคริสตชนที่กล้าหาญของชาวอาร์เมเนี่ยนตลอดหน้าประวัติศาสตร์ ซึ่งบ่อยครั้งเกิดขึ้นท่ามกลางสถานการณ์ที่น่าเศร้าสลด”

ประเด็นสำคัญที่สุดคือ พระสันตะปาปาชาวอเมริกันได้วางหลักการของความเป็นหนึ่งเดียวกันไว้อย่างลึกซึ้ง โดยตรัสว่า “การฟื้นฟูความเป็นหนึ่งเดียวกันอย่างสมบูรณ์ (Full Communion) ไม่ได้หมายถึงการดูดกลืนหรือการครอบงำ แต่เป็นการแลกเปลี่ยนของขวัญที่ศาสนจักรของเราได้รับจากพระจิตเจ้า”

2. เยือน “คอนสแตนติโนเปิ้ล” มรดกของนักบุญแอนดรูว์

จากนั้น พระสันตะปาปาเสด็จไปยังอาสวิหารนักบุญจอร์จ ซึ่งเป็นศูนย์กลางของ ศาสนจักรออโธด็อกซ์แห่งคอนสแตนติโนเปิ้ล ซึ่งสืบทอดมรดกความเชื่อมาจาก นักบุญแอนดรูว์ ผู้ที่พระเยซูทรงเรียกให้มาเป็นศิษย์คนแรก และเป็นน้องชายของนักบุญเปโตร ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งศาสนจักรแห่งโรม

โอกาสนี้ พระสันตะปาปาได้ตรัสกับ อัครบิดรบาร์โธโลมิว ด้วยถ้อยคำที่เปี่ยมด้วยอารมณ์ความรู้สึกว่า “เมื่อก้าวเข้ามาในวัดนี้ ข้าพเจ้ารู้สึกตื้นตันใจมาก เพราะข้าพเจ้าระลึกเสมอว่าข้าพเจ้ากำลังเดินตามรอยเท้าของ สมเด็จพระสันตะปาปา เปาโล ที่ 6, จอห์น พอล ที่ 2, เบเนดิกต์ ที่ 16 และ ฟรานซิส ... ข้าพเจ้ามั่นใจว่าการพบปะของเราจะช่วยเสริมสร้างสายสัมพันธ์ฉันพี่น้อง บนพื้นฐานของความเชื่อเดียวกัน”

พระสันตะปาปายังได้เชื่อมโยงการเยือนครั้งนี้กับการฉลอง 1,700 ปี สังคายนานิเชยาว่า “เราได้รับแรงบันดาลใจจากคำภาวนาของพระเยซูที่ขอให้ศิษย์ทั้งหลายของพระองค์เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ... นี่คือภารกิจที่เราดำเนินการด้วยความช่วยเหลือจากพระเจ้า”

พันธกิจในทูร์เคียจบลงด้วยภาพประวัติศาสตร์ เมื่อ พระสันตะปาปา เลโอ ที่ 14 และ อัครบิดรบาร์โธโลมิว ได้เสด็จออกไปที่ระเบียงของสำนักอัครบิดร และประทานพรร่วมกัน อันเป็นสัญลักษณ์ของการปิดฉากการเยือนทูร์เคียที่สมบูรณ์แบบ ก่อนที่พระองค์จะออกเดินทางต่อไปยังเลบานอน

Sources:

1. https://www.vatican.va/content/leo-xiv/en/speeches/2025/november/documents/20251130-turchia-visita-cattedralearmena.html

2. https://www.vatican.va/content/leo-xiv/en/speeches/2025/november/documents/20251129-turchia-doxologia.html