ก่อนจะมาเป็นโป๊ป เลโอ ที่ 14 (ตอน 2): เป็นคาร์ดินัลแค่ 2 ปี แต่ประชุมทุกเสาร์ ครั้งละ 2 ชั่วโมงกับโป๊ปฟรานซิส จนสนิทและเข้าใจกันสุดๆ

วันนี้ ผมจะปูเนื้อหาแบบ Timeline เรื่องความสัมพันธ์ระหว่างพระสันตะปาปา ฟรานซิส กับ พระสันตะปาปา เลโอ ที่ 14 ถึงตอนที่ 2 นี้เท่านั้น จากนั้น เราจะ move on หรือก้าวผ่านจากเรื่องราวของพระสันตะปาปา ฟรานซิส ไปสู่เรื่องของพระสันตะปาปา เลโอ แบบเต็มรูปแบบนะครับ ส่วนเรื่องบทเทศน์ของพระสันตะปาปา เลโอ ที่ 14 ผมจะยังไม่นำเสนอ แต่จะขอปูเนื้อหาพวกนี้ไปสักระยะ (บทเทศน์เหล่านั้น ผมเชื่อว่า มีคนอื่นๆ คอยนำเสนออยู่แล้ว และหาอ่านไม่ยากครับ)

1. วันที่ 30 มกราคม ค.ศ.2023 พระสันตะปาปา ฟรานซิส แต่งตั้ง บิช็อป โรเบิร์ต เพรโวสท์ (โป๊ป เลโอ ที่ 14) ให้ดำรงตำแหน่งประธานสมณกระทรวงเพื่อบิช็อป ทำให้ บิช็อปเพรโวสท์ หมดหน้าที่ในเขตศาสนปกครองชิกลาโย่ ประเทศเปรู และต้องมาทำงานในวาติกัน 

บิช็อปเพรโวสท์ เล่าในงานเลี้ยงอำลาว่า ใจจริงแล้ว ตัวเองไม่อยากไปจากชิกลาโย่ แต่น้อมรับคำสั่งของพระสันตะปาปา ฟรานซิส ที่ต้องการให้ตนไปช่วยงานที่วาติกัน  

2. กุมภาพันธ์ 2023 เมื่อมาถึงกรุงโรมและวาติกัน สิ่งแรกๆที่ทำคือหา “ยิม” เพื่อออกกำลังกายเรียกความฟิต

บิช็อป โรเบิร์ต เพรโวสท์ ไปสมัครเป็นสมาชิก “โอเมก้า ฟิตเนส คลับ ซาน ปิเอโตร” (Omega Fitness Club San Pietro - เผื่อใครอยากไปสมัครตามพระสันตะปาปา) และจ้างเทรนเนอร์ส่วนตัวมาเทรนให้ตนเองเป็นเวลา 2 ปี (2023-2025 แต่หลังจากได้รับเลือกเป็นพระสันตะปาปา พระองค์ไม่น่าจะได้ไปอีกแล้ว)

เรื่องพระสันตะปาปา เลโอ ที่ 14 กับฟิตเนสแห่งนี้ เดี๋ยวผมจะเขียนถึงในตอนต่อๆไปนะครับ ตอนนี้ ขอไปเน้นเรื่องความสัมพันธ์กับโป๊ปฟรานซิสก่อน

3. มีนาคม 2023 หลังจากเริ่มงานเป็นประธานสมณกระทรวงเพื่อบิช็อป ตารางเวลาที่ถูกล็อกคิวไว้ตลอดคือ “ทุกวันเสาร์ เวลา 8-10 โมงเช้า” พระสันตะปาปา ฟรานซิส จะนัดบิช็อปเพรโวสท์ คุยงานและหารือเรื่องการคัดเลือกและแต่งตั้งบิช็อปใหม่

เรื่องคุยงานทุกเช้าวันเสาร์ เวลา 8-10 โมง เป็นเวลา 2 ปี มีคนยืนยันเรื่องนี้ว่าเป็นความจริงอยู่ 2 คนด้วยกัน ได้แก่ คาร์ดินัล อาเธอร์ โรช ประธานสมณกระทรวงเพื่อพิธีกรรมและศีลศักดิ์สิทธิ์ และ เอมิลเซ่ กูด้า สตรีที่ได้รับแต่งตั้งจากพระสันตะปาปา ฟรานซิส ให้ดำรงตำแหน่งฝ่ายบริหารของสมณกรรมาธิการเพื่อลาตินอเมริกา และยังเป็นนักเทวศาสตร์ที่ทำงานร่วมกับพระสันตะปาปา ฟรานซิส และพระสันตะปาปา เลโอ

คาร์ดินัล อาร์เธอร์ โรช บอกว่า “พ่อบอกได้เลยว่า คาร์ดินัลเพรโวสท์ คือผู้ร่วมงานที่ใกล้ชิดที่สุดของพระสันตะปาปา ฟรานซิส ในช่วงสมณสมัยของพระองค์”

4. กันยายน 2023 หลังจากมาทำงานเป็นประธานสมณกระทรวงเพื่อบิช็อป ในวาติกันได้ 8 เดือน พระสันตะปาปา ฟรานซิส ก็สถาปนาบิช็อป โรเบิร์ต เพรโวสท์ เป็นคาร์ดินัล 

ลำดับขั้นของคาร์ดินัลที่ได้ตอนนี้คือ “คาร์ดินัลสังฆานุกร” (Cardinal-Deacon) ​… ตรงนี้ ผมอยากให้จำวันเวลาและสถานะให้ดีๆ 

นอกจากนี้ พระสันตะปาปา ฟรานซิส ยังแต่งตั้ง คาร์ดินัล โรเบิร์ต เพรโวสท์ เป็นสมาชิกในสมณกระทรวงต่างๆอีก 7 แห่ง รวมถึงแต่งตั้งให้เป็นสมาชิกคณะกรรมาธิการนครรัฐวาติกันด้วย

5. หลังจาก คาร์ดินัลเพรโวสท์ ทำงานเป็นประธานสมณกระทรวงเพื่อบิช็อปไปได้สักระยะ “ฆาเบียร์ มาร์ติเนซ โบรกัล” นักข่าวสายวาติกันซึ่งเป็นผู้สัมภาษณ์พระสันตะปาปา ฟรานซิส และเขียนหนังสือ EL SUCESOR: MIS RECUERDOS DE BENEDICTO XVI (แปลเป็นไทยประมาณว่า “ผู้สืบทอด: ความทรงจำของข้าพเจ้ากับพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16”) ได้ไปสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่ระดับสูงของสมณกระทรวงเพื่อบิช็อปว่า ทำงานกับ คาร์ดินัล โรเบิร์ต เพรโวสท์ และเป็นอย่างไรบ้าง

แหล่งข่าวที่คาดว่ามีสมณศักดิ์เป็นบิช็อป บอกว่า “พระสันตะปาปา ฟรานซิส ต้องการวิสัยทัศน์ที่สงบเยือกเย็นแบบออกัสติน ซึ่งคาร์ดินัลเพรโวสท์สั่งสมสิ่งนี้มาจากการเป็นผู้ฝึกอบรม เจ้าวัด มิชชันนารี่ และอธิการเจ้าคณะ พระสันตะปาปา ฟรานซิส รู้ว่าพระองค์อาจจะอ่อนแรงลงสักวันและต้องการผู้ร่วมงานที่เข้าใจแนวคิดของพระองค์จริงๆในการเลือกบิช็อปใหม่”

“พระสันตะปาปา ฟรานซิส ขอให้ คาร์ดินัลเพรโวสท์ คัดเลือกสงฆ์ที่มีแนวทางอภิบาลแบบรู้จักกลิ่นแกะของตน (Sheep-smelling Shepherds) พูดง่ายๆคือคนที่ใกล้ชิดประชาชน ไม่ปกครองศาสนจักรจากโต๊ะทำงานหรือใช้รูปแบบสำเร็จรูปวาดฝันแต่ทำไม่ได้จริง คุณลองสังเกตซิว่า หลังจากปี 2023 เป็นต้นมา การเลือกบิช็อปใหม่เป็นไปตามความคิดที่พระสันตะปาปา ฟรานซิส วางไว้แบบจับต้องได้จริงๆ เรื่องนี้ ต้องให้เครดิตคาร์ดินัลเพรโวสท์มากๆ” แหล่งข่าวกล่าว

6. อีกความประทับใจที่พระสันตะปาปา ฟรานซิส มีต่อคาร์ดินัลเพรโวสท์ ก็คือ “วิสัยทัศน์ในการแก้ไขความขัดแย้งในศาสนจักรคาทอลิก” 

เรื่องนี้ คาร์ดินัล อาร์เธอร์ โรช ที่อยู่ในโต๊ะประชุมวันนั้นด้วยบอกว่า “คาร์ดินัลเพรโวสท์เป็นหนึ่งในนักเจรจาที่พระสันตะปาปา ฟรานซิส ไว้ใจมากที่สุดในการส่งไปพูดคุยกับบรรดาบิช็อปชาวเยอรมันในประเด็นซิน็อตของพวกเขา (Synodal Way) เรื่องดังกล่าวเป็นที่ถกเถียงกันมากๆ พระสันตะปาปา ฟรานซิส ได้เห็นวิธีการทำงานและการประสานความเห็นที่แตกต่างเข้าด้วยกัน ทำให้พระองค์เพิ่มความไว้ใจในตัวคาร์ดินัลเพรโวสท์ มากขึ้นเรื่อยๆ

คาร์ดินัล โรช ยังเล่าอีกความประทับใจว่า “มีอยู่ครั้งหนึ่ง ขณะที่ทั้งสองพูดคุยเรื่องคดีสงฆ์ล่วงละเมิดทางเพศ พระสันตะปาปา ฟรานซิสหยิบภาพจากมหาวิหารนักบุญมารีอา มักดาเลนา ที่เมืองเวเซอเลย์ ประเทศฝรั่งเศส (Basilique Sainte-Marie-Madeleine de Vézelay) มาให้คาร์ดินัลเพรโวสท์ ดูและพิจารณา มันเป็นพระเยซูอุ้มจูดาสไว้ในอ้อมแขนของพระองค์หลังจากจูดาสสำนึกผิดและตัดสินชีวิตตนเอง

พระสันตะปาปา ฟรานซิส ถามคาร์ดินัลเพรโวสท์ว่า “พระเมตตาของพระเจ้าจะไปถึงคนบาปที่เลวร้ายที่สุดได้จริงหรือ” ความหมายของคำถามนี้ก็คือพระสันตะปาปา ฟรานซิส ต้องการจะบอกกับคาร์ดินัลเพรโวสท์ว่า “ในโลกที่เต็มไปด้วยการกล่าวร้ายให้โทษซึ่งกันและกัน เราต้องการคน โดยเฉพาะผู้นำศาสนาที่สามารถใช้ชีวิตและมอบความเมตตา การให้อภัย และการเยียวยาของพระเจ้าแก่ผู้อื่นได้” 

เรื่องนี้ คาร์ดินัล โรเบิร์ต เพรโวสท์ ก็แบ่งปันเรื่องนี้ให้คริสตชนที่ชิคาโก้ฟังด้วย 

ภาพดังกล่าว ผมนำใส่ในภาพประกอบบทความไว้ให้แล้ว

7. คาร์ดินัลเพรโวสท์ ไม่ได้รู้ทุกเรื่อง บางครั้งต้องใช้ “กูเกิ้ล” หาข้อมูลคนที่ต้องตัดสินใจให้เป็นบิช็อป

โรดริโก้ กูเอร์ร่า ฆราวาสชาวเม็กซิกันที่ทำงานในสมณกรรมาธิการเพื่อลาตินอเมริกา และมีความสนิทกับคาร์ดินัลเพรโวสท์มาหลายสิบปี บอกว่า คาร์ดินัลเพรโวสท์ เป็นคน “ทันสมัยและใช้โซเชี่ยลมีเดีย โดยเฉพาะ WhatsApp, X (ทวิตเตอร์)” ถือว่าถนัดมาก

หลายครั้งที่มีการส่งชื่อสงฆ์ที่อยู่ในข่ายแต่งตั้งเป็นบิช็อปมาให้พิจารณา แต่คาร์ดินัลเพรโวสท์ ไม่มีข้อมูลมากพอ เช่น ข้อมูลที่ได้รับมาดูแปลกๆ และไม่ลงรายละเอียด สิ่งที่คาร์ดินัลเพรโวสท์ ทำคือ “เข้ากูเกิ้ลและพิมพ์ชื่อเหล่านั้น เพื่อหาข้อมูลด้วยตัวเอง” 

8. วันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2025 วาระสุดท้ายของพระสันตะปาปา ฟรานซิส มาถึงแล้ว ช่วงนั้น พระองค์มีอาการหลอดลมอักเสบ ซึ่งอีก 8 วันต่อมา พระองค์ถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล

เหมือนพระสันตะปาปา ฟรานซิส จะรู้อะไรล่วงหน้า เพราะวันดังกล่าว พระองค์ประกาศเลื่อนสถานะคาร์ดินัล โรเบิร์ต เพรโวสท์ จาก “คาร์ดินัลสังฆานุกร” (Cardinal-Deacon) ขึ้นไปเป็น “คาร์ดินัลบิช็อป” (Cardinal-Bishop) และมอบตำแหน่งบิช็อปกิตติคุณแห่งเขตศาสนปกครองอัลบาโน่ให้อีกด้วย นี่คือตำแหน่งที่สูงส่งมากๆ 

การเลื่อนสถานะในครั้งนี้เป็นไปแบบ “เงียบมากๆ ไม่มีใครสังเกตเห็น แม้กระทั่งนักข่าววาติกันที่วงในสุดๆ ก็ไม่ได้สังเกต”

เท่ากับว่า อีก 2 เดือนต่อมา คาร์ดินัล โรเบิร์ต เพรโวสท์ เข้าร่วมการเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่ ในฐานะคาร์ดินัลบิช็อป ซึ่งคนที่มีสถานะนี้ มีเพียงแค่ คาร์ดินัล ปิเอโตร ปาโรลิน, คาร์ดินัล หลุยส์ อันโตนิโอ ตั๊กเล่ และคาร์ดินัล แฟร์นานโด ฟิโลนี่ เท่านั้น 

9. มันดูบังเอิญมากๆว่า พระสันตะปาปา ฟรานซิส เหมือนเตรียมทางบางส่วนให้กับพระสันตะปาปา เลโอ ที่ 14 ประสบการณ์ที่เพิ่งเป็นคาร์ดินัลมาแค่ 2 ปี เหมือนเส้นทางจะเร่งความเร็วขึ้นมาแบบไม่มีใครคาดคิด นักข่าวสายวาติกันหลายคนบอกว่า “พระสันตะปาปา ฟรานซิส พา พระสันตะปาปา เลโอ ที่ 14 ขึ้นทางด่วนอย่างแท้จริง”

Sources:

1. https://www.commonwealmagazine.org/ivereigh-prevost-francis-pope-leo-austen 

2. https://fr.aleteia.org/2023/03/30/ce-chapiteau-de-vezelay-auquel-le-pape-pense-tout-le-temps 

3. https://apnews.com/article/italy-pope-gym-trainer-exercise-90493aa6e2557731a211dfabed1aaa8b 

4. https://www.abc.es/sociedad/trabajo-prevost-roma-papa-puso-faciles-seleccion-20250511201108-nt_amp.html  

5. https://www.lanacion.com.ar/el-mundo/emilce-cuda-hay-un-saber-de-leon-xiv-en-su-cultura-de-los-dos-mundos-que-francisco-no-tenia-nid10052025/