หลังพระสันตะปาปาสิ้นพระชนม์ จะมีขั้นตอนและพิธีอะไรบ้าง

การสิ้นพระชนม์ของพระสันตะปาปาเป็นจุดเริ่มต้นของกระบวนการสำคัญหลายขั้นตอนที่นำไปสู่การเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่ หรือผู้สืบตำแหน่งนักบุญเปโตร กระบวนการนี้เรียกว่า “Sede Vacante” หรือ “บัลลังก์พระสันตะปาปาว่างลง” ซึ่งมีขั้นตอนและประเพณีที่ศักดิ์สิทธิ์และเป็นระบบของศาสนจักรคาทอลิก 

ขั้นตอนหลักหลังพระสันตะปาปาสิ้นพระชนม์

1. Sede Vacante (ตำแหน่งว่าง)

• เมื่อพระสันตะปาปาสิ้นพระชนม์ วาติกันจะเข้าสู่ช่วง Sede Vacante หรือ “บัลลังก์พระสันตะปาปาว่างลง” ซึ่งเป็นช่วงเวลาระหว่างการสิ้นพระชนม์ของพระสันตะปาปาองค์เดิมจนถึงการเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่

• ในช่วงนี้ คณะคาร์ดินัลจะเข้ามารับผิดชอบการบริหารศาสนจักรชั่วคราว แต่ไม่มีอำนาจในการเปลี่ยนแปลงนโยบายหลักหรือแต่งตั้งตำแหน่งสำคัญ

2. พิธีศพและพิธีมิสซาเก้าวันอุทิศแด่พระสันตะปาปาผู้ล่วงลับ (Novendiali)

• จะมีพิธีศพของพระสันตะปาปา พร้อมกับ “พิธีมิสซาเก้าวันอุทิศแด่ดวงวิญญาณพระสันตะปาปาผู้ล่วงลับ”  

3. การประชุมใหญ่คณะคาร์ดินัล (General Congregations)

• คณะคาร์ดินัลจะประชุมเพื่อเตรียมการเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่ รวมถึงการกำหนดวันเลือกตั้งและเตรียมสถานที่ 

• คาร์ดินัลที่มีอายุเกิน 80 ปี สามารถเข้าร่วมประชุมเตรียมการได้ แต่ไม่มีสิทธิ์ลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง

4. การเลือกตั้งพระสันตะปาปา (Conclave)

• การเลือกตั้งพระสันตะปาปา หรือ “คอนเคล็ฟ - Conclave” จะจัดขึ้นในวัดน้อยซิสติน ภายใน 15-20 วันหลังการสิ้นพระชนม์ 

• มีคาร์ดินัลที่มีอายุต่ำกว่า 80 ปี ไม่เกิน 120 คน เป็นผู้มีสิทธิ์ลงคะแนนเสียง 

• ณ วันที่ 21 เมษายน 2025 มีคาร์ดินัลผู้มีสิทธิ์เลือกตั้ง 135 คน (แม้ Universi Dominici Gregis - ธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งพระสันตะปาปา จะกำหนดเพดานไว้ที่ 120 คน) โดยในจำนวนนี้ 133 คนได้รับแต่งตั้งโดยพระสันตะปาปา ฟรานซิส และมีคาร์ดินัลที่ไม่มีสิทธิ์เลือกตั้งอีก 117 คน

• ผู้ได้รับเลือกต้องเป็นชายคาทอลิกที่รับศีลล้างบาป (แม้ในทางทฤษฎีจะไม่จำเป็นต้องเป็นคาร์ดินัล แต่ในทางปฏิบัติทุกคนเป็นคาร์ดินัล) 

5. กระบวนการลงคะแนนเสียง

• การลงคะแนนจะเป็นความลับ ต้องได้คะแนนเสียงอย่างน้อย 2 ใน 3 ของผู้มีสิทธิ์ทั้งหมด 

• หากยังไม่ได้ผู้ที่ได้รับเลือก จะมีการลงคะแนนใหม่วันละ 4 รอบ (2 รอบเช้า 2 รอบบ่าย) จนกว่าจะได้พระสันตะปาปาองค์ใหม่

• เมื่อได้พระสันตะปาปาองค์ใหม่ จะมีพิธี “Habemus Papam” ประกาศพระนามพระสันตะปาปาองค์ใหม่ต่อสาธารณชน 

6. สัญลักษณ์ควันขาว-ควันดำ

• ทุกครั้งที่มีการลงคะแนน บัตรลงคะแนนจะถูกเผาในเตาเผาพิเศษ หากยังไม่ได้พระสันตะปาปาองค์ใหม่จะเกิดควันดำ (ยังไม่มีพระสันตะปาปาองค์ใหม่) หากได้พระสันตะปาปาองค์ใหม่จะเกิดควันขาว (มีพระสันตะปาปาองค์ใหม่แล้ว) 

7. การรับตำแหน่ง

• เมื่อพระสันตะปาปาองค์ใหม่ตอบรับ จะมีการเลือกพระนามใหม่ และเข้าสู่พิธีรับตำแหน่งอย่างเป็นทางการ

Source:

- https://www.vaticannews.va/en/vatican-city/news/2025-04/pope-death-what-happens-interregnum-sede-vacans.html