เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับฉลองพระองค์ของพระสันตะปาปา

---

 เมื่อช่วงสัปดาห์ก่อนที่ได้ติดตามข่าวการเข้าเฝ้าสมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ของบรรดาผู้นำจากประเทศต่าง ๆ ทางบล็อก http://catholicworldtour.spaces.live.com ได้สังเกตว่า สมเด็จพระสันตะปาปา จะทรงฉลองพระองค์แตกต่างกันอยู่สองแบบ

แบบแรก พระองค์จะทรงสวมฉลองพระองค์ในชุด Cassock (ชุดยาวถึงข้อเท้า) ทรงสวม Zucchetto (หมวกเล็กเกาะแนบศีรษะ) ทรงห้อยไม้กางเขนทำด้วยโลหะมีค่า และทรงคาด Fascia (ผ้าคาดเอวมีชายปล่อยห้อยทางด้านซ้าย มีลายปักพระลัญจกร - ตราประจำพระองค์ - อยู่ตรงปลาย) ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมาเป็นสีขาว ซึ่งเป็นสีประจำฉลองพระองค์ของสมเด็จพระสันตะปาปา ยกเว้นแต่ ฉลองพระบาท (Papal Shoes) ที่ทรงสวมที่เป็นสีแดง (รูปที่นายกรัฐมนตรีของประเทศญี่ปุ่นและประเทศแคนาดาเข้าเฝ้า)

นายกรัฐมนตรีของประเทศญี่ปุ่นเข้าเฝ้า

 
นายกรัฐมนตรีของประเทศแคนาดาเข้าเฝ้า

แบบที่สอง เป็นการทรงฉลองพระองค์เพิ่มเติมจากแบบแรก โดยสมเด็จพระสันตะปาปาจะทรงสวม Rochet (เสื้อมีแขนยาวเพียงเข่า ประดับลูกไม้ที่ปลายแขนและชายเสื้อ) สีขาว และ Mozzetta (เสื้อคลุมไหล่ยาวเพียงข้อศอก/เสื้อคุลมเล็ก) สีแดง ซึ่งแบบที่สองนี้เรียกว่า “Choir Dress” (รูปที่ประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกาและประเทศเกาหลีใต้เข้าเฝ้า)

ประธานาธิบดีของประเทศสหรัฐอเมริกาเข้าเฝ้า

ประธานาธิบดีของประเทศเกาหลีใต้เข้าเฝ้า

ทำไมถึงต้องทรงฉลองพระองค์ต่างกัน ?

ทั้งสองแบบที่กล่าวมาเป็นเครื่องแต่งกายที่แสดงสมณศักดิ์สำหรับนักบวชในนิกายโรมันคาทอลิก ไล่ตั้งแต่ลำดับชั้นพระสังฆราช (สีม่วง) พระอัครสังฆราช (สีม่วง) พระคาร์ดินัล (สีแดง) จนถึงสมเด็จพระสันตะปาปา (สีขาว) ยกเว้น Mozzetta ซึ่งสมเด็จพระสันตะปาปาทรงใช้สีแดงด้วย (แต่ถ้าอยู่ระหว่างเทศกาลปาสกา ก็จะทรงใช้ Mozzetta สีขาว) ซึ่งเครื่องแต่งกายเหล่านี้ จะใช้สำหรับโอกาสหรือพิธีการซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการประกอบพิธีบูชามิสซาขอบพระคุณ หรือพิธีที่เกี่ยวข้องกับศีลมหาสนิท (Non-liturgical worship or non-Sacramental worship)

ประธานาธิบดีของประเทศเบลารุสเข้าเฝ้า (ทรงสวม White Mozzetta)

การที่ทรงฉลองพระองค์แตกต่างกันนี้ หาใช่เป็นการทรงฉลองพระองค์ตามพระราชอัธยาศัยแต่อย่างใดไม่ หากแต่ขึ้นอยู่กับผู้ที่มาขอเข้าเฝ้า ว่ามาเข้าเฝ้าในพระองค์ในฐานะใด อธิบายให้เข้าใจโดยง่ายก็คือ หากผู้มาเข้าเฝ้าอยู่ในฐานะผู้นำของรัฐบาล (Head of Government เช่น ตำแหน่งนายกรัฐมนตรี) สมเด็จพระสันตะปาปาก็จะทรงฉลองพระองค์ขาวตามปกติออกต้อนรับ 

แต่ถ้าผู้ที่มาเข้าเฝ้าอยู่ในฐานะประมุขของรัฐ (Head of State ได้แก่ องค์พระมหากษัตริย์ พระราชาธิบดี หรือประธานาธิบดี ซึ่งเป็นตำแหน่งประมุขของรัฐ) สมเด็จพระสันตะปาปาก็จะทรงฉลองพระองค์ในแบบที่สอง (Choir Dress) เพื่อเป็นการแสดงถึงอำนาจในฐานะประมุขของนครรัฐวาติกัน (Vatican City State) ซึ่งเป็น “รัฐ” ตามความหมายฝ่ายทางโลก และเพื่อเป็นการให้เกียรติแก่ประมุขของรัฐของรัฐอื่น ด้วยพระองค์ทรงดำรงอยุ่ในฐานะประมุขของรัฐและประมุขของพระศาสนจักรคาทอลิกด้วยในเวลาเดียวกัน ซึ่งจะเห็นได้จากการที่บางครั้งจะทรงสวม "สตอลา" อันเป็นอาภรณ์ศักดิ์สิทธิ์ที่แสดงถึงอำนาจหน้าที่ในการประกาศพระวาจาของพระเจ้าของผู้ที่รับศีลบวชในพระศาสนจักร

"สตอลา" พร้อมลายปักพระลัญจกรประจำพระองค์

ในส่วนของประธานาธิบดีของสหรัฐซึ่งมีทั้งสองฐานะอยู่ในตำแหน่งเดียวกัน กล่าวคือ เป็นทั้งประมุขของรัฐและขณะเดียวกันก็เป็นหัวหน้าคณะรัฐบาลซึ่งบริหารประเทศไปด้วยในเวลาเดียวกัน จึงขึ้นอยู่กับว่าในขณะที่มาเข้าเฝ้านั้น มาในฐานะใด เปรียบเทียบกับการเยือนประเทศไทยเช่นเมื่อคราวที่ประธานาธิบดี บิล คลินตัน มาเยือนประเทศไทยอย่างเป็นทางการ ในฐานะหัวหน้ารัฐบาล เพื่อเป็นตัวแทนประเทศเข้าร่วมการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศเอเชีย-ยุโรป หรือ อาเซม (ASEM: Asia-Europe Meeting) เมื่อวันที่ 1-2 มีนาคม พ.ศ. 2539 รัฐบาลไทยได้จัดการต้อนรับโดยให้มีการยิงสลุต 19 นัด เพราะเป็นการมาในฐานะหัวหน้ารัฐบาล แต่การเยือนประเทศไทยของประธานาธิบดี จอร์จ ดับเบิลยู บุช เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2551 เป็นการที่ประธานาธิบดีบุชมาเยือนประเทศไทยอย่างเป็นทางการในฐานะประมุขของรัฐ รัฐบาลจึงไทยได้จัดให้มีการยิงสลุต 21 นัด เมื่อมีการต้อนรับขณะที่ทำการตรวจแถวทหารกองเกียรติยศที่สนามบินสุวรรณภูมิ

เกร็ดความรู้เกี่ยวกับ Mozzetta  

สมเด็จพระสันตะปาปาทรงใช้ Mozzetta อยู่ 3 แบบด้วยกัน

- แบบแรก Mozzetta สำหรับฤดูร้อน ทำจากผ้าซาตินสีแดง

- แบบที่สอง Mozzetta สำหรับฤดูหนาว ทำจากผ้ากำมะหยี่สีแดงขลิบริมด้วยขนสัตว์สีขาว

- แบบที่สามคือ Mozzetta สำหรับเทศกาลปาสกา ซึ่งทำจาผ้าทอยกดอก (ผ้าทอ-ยก-ดอก หมายถึง ผ้าผืนที่ทอให้ปรากฎลายดอกในเนื้อผ้าโดยไม่ได้นำมาย้อมลายหรือปักลายเพิ่ม - ผู้แปล) สีขาวครีมขลิบด้วยขนสัตว์สีขาว Mozzetta แบบที่สามนี้จะใช้ในช่วงเทศกาลปาสกา (Eastertide หรือ ระยะเวลาห้าสิบวัน นับจากวันอาทิตย์ปาสกาจนถึงวันสมโภชพระจิตเจ้าเสด็จลงมา - ผู้แปล) เท่านั้น

Mozzetta สำหรับฤดูร้อน ทำจากผ้าซาตินสีแดง

Mozzetta สำหรับฤดูหนาว จะเริ่มใส่ในวันสมโภชพระนางมารีย์ผู้ปฏิสนธินิรมล (8 ธันวาคมของทุกปี)

Mozzetta สำหรับฤดูหนาวและ Mozzetta สำหรับเทศกาลปัสกา ไม่มีการใช้งานตลอดสมณสมัยของสมเด็จพระสันตะปาปาจอห์น ปอล ที่ 2 (ตั้งแต่ปี 1978-2005) แต่สมเด็จพระสันตะปาปา เบนเนดิกต์ ที่ 16 ได้ทรงนำกลับมาใช้ใหม่ โดยทรงสวมระหว่างพิธีถวายช่อกุหลาบแด่พระรูปแม่พระใกล้กับบริเวณ “บันไดสเปน” ในวันสมโภชพระนางมารีย์ ผู้ปฏิสนธินิรมล (8 ธันวาคมของทุกปี) เพื่อเป็นสัญลักษณ์การเริ่มต้นของฤดูหนาวของกรุงโรมและทรงสวมในโอกาสต่าง ๆ ตามความเหมาะสมตลอดช่วงฤดูหนาวด้วย ส่วน Mozzetta สีขาว (แบบที่สาม) ได้มีการนำมาให้อีกครั้งในช่วงอัฐมวารปัสกา (Octave of Easter ระยะเวลา 7 วัน หลังจากวันอาทิตย์ปาสกา) ในปี ค.ศ. 2008

"กางเขนไขว้" (อังเดร อาทิตย์ ปิ่นปัก) / แปลและเรียบเรียง