โป๊ปเบเนดิกต์ & โป๊ปฟรานซิส "ต่อเนื่อง แตกต่าง แต่ไม่แตกหัก"

มาต่อกันตอนที่ 4 ตอนสุดท้ายกับสรุปหนังสือ EL SUCESOR: MIS RECUERDOS DE BENEDICTO XVI (แปลเป็นไทยประมาณว่า “ผู้สืบทอด: ความทรงจำของข้าพเจ้ากับพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16”) หนังสือที่ ฆาเบียร์ มาร์ติเนซ บรอกัล นักข่าวสายวาติกันที่เป็นชาวสแปนิช ไปสัมภาษณ์พระสันตะปาปา ฟรานซิส

Photo: Vatican Media

1) ไปเยี่ยมท่านเบเนดิกต์ครั้งสุดท้ายก่อนสิ้นใจ

พระสันตะปาปา ฟรานซิส เล่าถึงการพบหน้าพระสันตะปาปากิตติคุณ เบเนดิกต์ ครั้งสุดท้ายคือวันพุธที่ 28 ธันวาคม 2022

“ท่านเบเนดิกต์นอนอยู่บนเตียง ท่านยังมีสติ แต่พูดไม่ได้ ท่านมองมาที่พ่อและบีบมือพ่อ ท่านเข้าใจสิ่งที่พ่อพูด แต่ไม่สามารถพูดออกมาได้ พ่อจดจำดวงตาที่แจ่มใสของท่านได้ ... พ่อพูดกับท่านด้วยความเคารพรัก 2-3 คำและอวยพรท่าน นั่นคือการอำลาของเรา”

2) พิธีศพพระสันตะปาปา จะไม่มีการเปิดโลงให้เห็นร่างอีกต่อไป

พระสันตะปาปากิตติคุณ เบเนดิกต์ สิ้นใจวันที่ 31 ธันวาคม 2022 หลังจากนั้น มีคนมาถามพระสันตะปาปา ฟรานซิส ว่าจะให้ดำเนินการจัดพิธีอย่างไร พระองค์บอกว่า “เรื่องนี้ปล่อยให้เลขาฯของท่านเบเนดิกต์ (หมายถึง อาร์คบิช็อป เกยอร์ก เกนชไวน์) จัดการ พ่อไม่อยากเข้าไปแทรกแซงการตัดสินใจของพวกเขา”

อย่างไรก็ตาม พระสันตะปาปา ฟรานซิส ยอมรับ พระองค์รู้สึกว่าพิธีกรรมเรื่องงานศพของพระสันตะปาปา “ดูล้นเกินไปหน่อย” เฉพาะอย่างยิ่ง การนำร่างของพระสันตะปาปามาไว้นอกโลง สิ่งนี้แตกต่างจากงานศพของคริสตชนทุกคนที่เป็นลูกของพระเจ้า เมื่อเราสิ้นใจ งานศพของคริสตชนยังไม่ต้องเปิดโลงออกมาให้เห็นร่าง แต่ทำไมกับพระสันตะปาปาต้องทำแบบนั้น 

พระสันตะปาปา ฟรานซิส ตรัสถึงการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นว่า “พิธีศพของพระสันตะปาปาควรจัดอย่างมีศักดิ์ศรีเหมือนบุตรคนอื่นๆ ของศาสนจักร เหมือนคริสตชนทุกคน แต่ไม่ใช่นำร่างมาไว้บนหมอน … พิธีศพของพระสันตะปาปากิตติคุณ เบเนดิกต์ ที่ 16 จะเป็นครั้งสุดท้ายที่ร่างของพระสันตะปาปาถูกนำมาไว้นอกโลงศพ จากนี้ไป ทุกอย่างจะทำด้วยพิธีเดียวกันกับคริสตชนทุกคน”

สำหรับพระสันตะปาปา ฟรานซิส พระองค์ประกาศแล้วว่า เมื่อสิ้นพระชนม์ ขอให้นำร่างของท่านไปฝังที่มหาวิหารซานตา มารีอา มาจจอเร่ ไม่ใช่ใต้มหาวิหารนักบุญเปโตร วาติกัน

3) ท่านเบเนดิกต์ “เหมาะสม” ที่จะได้รับแต่งตั้งเป็น “นักปราชญ์ของศาสนจักร”

พระสันตะปาปา ฟรานซิส กล่าวว่า พระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 เหมาะสมและชอบยิ่งนักที่จะได้รับการประกาศเป็นนักปราชญ์ของศาสนจักร เพราะงานเขียนและงานวิชาการของท่านมีอิทธิพลอย่างมากต่อจิตวิญญาณคาทอลิก

อย่างไรก็ตาม พระสันตะปาปา ฟรานซิส ยอมรับว่า ตอนนี้ การประกาศแต่งตั้งนักปราชญ์ของศาสนจักร ถูกระงับไว้ก่อน เพราะคณะนักบวชจำนวนมากส่งเรื่องร้องขอให้พระองค์ พิจารณาแต่งตั้งผู้ก่อตั้งคณะของพวกเขาให้ได้ตำแหน่งนี้ 

4) เบเนดิกต์ กับ ฟรานซิส “ต่อเนื่อง แตกต่าง แต่ไม่แตกหัก”

พระสันตะปาปา ฟรานซิส ทรงชื่นชมพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 อย่างมากเกี่ยวกับการประกาศสละตำแหน่งพระสันตะปาปา 

“การลาออกของท่านเป็นการกระทำแห่งความซื่อสัตย์ ท่านเป็นคนที่ไม่ยึดติดกับอำนาจเลย … เราจึงเห็นลักษณะเฉพาะตัวของสมณสมัยพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 นี่คือสมณสมัยของเทวศาสตร์ที่ก้าวเดินด้วยหัวเข่า ซึ่งหมายถึงยุคแห่งการภาวนา พระสันตะปาปาแต่ละองค์มีสไตล์และลักษณะเฉพาะตัวที่แตกต่างกัน แต่สิ่งสำคัญสุดคือผู้สืบทอดตำแหน่งคนต่อไป มักจะถูกกำหนดไว้ว่าต้องคงความต่อเนื่อง แต่แน่นอนว่า ในความต่อเนื่องมันมีความแตกต่าง เพราะความแตกต่างจะนำเอกลักษณ์ส่วนตัวมาสะท้อนในศาสนจักร”

5) โป๊ปกิตติคุณเบเนดิกต์แนะนำโป๊ปฟรานซิส ควรถอดใครออกจากตำแหน่งบ้าง 

พระสันตะปาปา ฟรานซิส รำลึกความหลังในวันที่ไปเยี่ยมท่านเบเนดิกต์ครั้งแรกในฐานะพระสันตะปาปากิตติคุณ 

ช่วงปลายสมณสมัยของพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ มีคดี “วาติลีกส์” (Vatileaks - การขโมยเอกสารลับของพระสันตะปาปามาเผยแพร่) พระสันตะปาปากิตติคุณจึงรู้หมดว่า “ใครที่ไว้ใจไม่ได้” และท่านไม่ลืมที่จะระบุชื่อเหล่านี้ให้พระสันตะปาปา ฟรานซิส ได้รับรู้

“ท่านเบเนดิกต์บอกทุกอย่างกับพ่อ ท่านบอกว่า ควรถอดคนนี้ออก และเอาคนนี้มาแทน ซึ่งพ่อทำตามที่ท่านแนะนำทุกอย่าง” 

นอกจากนี้ พระสันตะปาปา ฟรานซิส ทรงยอมรับว่า พระองค์เก็บจดหมายทุกฉบับที่เขียนไปขอคำปรึกษาจากพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ตั้งแต่สมัยเป็นคาร์ดินัลจนถึงเป็นพระสันตะปาปากิตติคุณ

6) ท่านเบเนดิกต์ไม่เคยพูดว่า ไม่เห็นด้วยกับการจำกัดการทำมิสซาภาษาลาติน

ในสมณสมัยของพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 พระองค์ทรงผ่อนปรนให้มีการประกอบพิธีมิสซาภาษาลาตินและศีลศักดิ์สิทธิ์ในพิธีก่อนสภาสังคายนาวาติกันที่สอง 

แต่ปี 2021 พระสันตะปาปา ฟรานซิส ทรงออกจดหมาย (Motu Proprio) ชื่อ Traditionis Custodes (ผู้พิทักษ์ประเพณี) ที่จำกัดการประกอบพิธีมิสซาก่อนสภาสังคายนาวาติกันที่สอง

ทำให้ฝ่ายสนับสนุนมิสซาภาษาลาตินซึ่งต่อต้านพระสันตะปาปา ฟรานซิส บอกว่า พระสันตะปาปาชาวอาร์เจนไตน์แสดงออกชัดเจนว่า ต้องการขัดแย้งกับท่านเบเนดิกต์

เรื่องนี้ พระสันตะปาปา ฟรานซิส ทรงเผยว่า ตัวพระองค์กับท่านเบเนดิกต์ พูดคุยกันทุกเรื่อง แต่ทรงยอมรับว่าไม่เคยคุยกันเรื่อง Traditionis Custodes กระนั้น ท่านเบเนดิกต์ ไม่เคยพูดว่า “พ่อไม่เห็นด้วย” เพราะถ้าท่านไม่เห็นด้วย ท่านจะแสดงความเห็นแน่นอน

References:

1. https://international.la-croix.com/religion/pope-francis-benedict-xvi-was-my-candidate-in-2005

2. https://apnews.com/article/pope-conclave-benedict-gaenswein-2d67127e9e336a7cefd4c6ebda2f3bf6

3. https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2024-04/pope-francis-pope-benedict-relationship-predecessor.html

4. https://www.americamagazine.org/faith/2024/04/02/pope-francis-benedict-ganswein-interview-book-247617